De wetenschap achter ontwerpkleurtheorie
Kleurentheorie is al jaren een onderwerp van interesse in de kunstgemeenschap. De regels en richtlijnen gelden net zo goed bij het werken aan digitale projecten als fysieke items.
Er valt veel te leren op het gebied van kleur, dus ik zal slechts enkele van de belangrijkste punten behandelen. Terminologie is iets waar veel ontwerpers verstrikt in raken, wat je echt niet mag afschrikken of tegenhouden. De wetenschap achter de kleurentheorie is briljant en toch elegant. Het moet voor elke digitale kunstenaar interessant zijn.
Ontdek ontwerpbronnen
Kleurterminologie
Termen zijn erg belangrijk als het gaat om werken als ontwerper. Hoe communiceert u uw kennis immers naar uw teamgenoten of klant (en) als u het zelf niet begrijpt? Hieronder ga ik in op beschrijvingen van een paar termen die elke ontwerper zou moeten kennen.
Hue is er een waarvan ik zeker weet dat de meesten er al eerder van hebben gehoord. Simpel gezegd is een kleur de kleur die in elke pixel in een ontwerp wordt gebruikt. Deze kunnen referentienamen bevatten zoals "Rood" of "Paars", maar over het algemeen beschrijven we tinten op andere manieren.
De meeste webontwikkelaars zijn bekend met RGB-waarden voor tinten. De 2 standaardmanieren om kleuren uit te schrijven zijn in RGB-waardeparen (zoals "255, 0, 0" voor puur rood) of hexadecimale code (# FF0000). Als je ooit met een ontwerpmodel in Adobe Photoshop of Illustrator hebt gewerkt, is de kans groot dat je met het kleurenwiel hebt gewerkt en een kleurwaarde hebt ingesteld. Dat is hetzelfde als het instellen van een tint, we houden het gewoon graag ingewikkeld.
Verzadiging is een ander modewoord waar ontwerpers waarschijnlijk van hebben gehoord, maar nooit echt zijn gedefinieerd. We verwijzen naar verzadiging als de hoeveelheid intensiteit die een kleur weergeeft, hetzij zeer helder of zwak. Je kunt verzadiging ook zien als hoe intens de tint van een enkele kleur is - hoe meer verzadigd, hoe zuiverder de kleur.
Kleurensets met minder verzadiging werken het beste als achtergrondelementen in een website. Dit komt omdat ze over het algemeen dichter bij puur wit zijn dan hun oorspronkelijke tint, waardoor ze terugvallen achter diep verzadigde elementen. Een voorbeeld hiervan is te vinden in het oude ontwerp van Digg (hieronder afgebeeld).
Hun lichtblauwe achtergrond is het perfecte verzadigingsniveau dat in een achtergrondomgeving past. Dit geldt alleen in vergelijking met de rest van de functies van de site, namelijk de intense greens en blues die overal in de koptekst en pagina-inhoud voorkomen.
Toon of waarde is een term waar de meesten niet van hebben gehoord. Het verwijst naar de hoeveelheid lichtheid in een kleur geplaatst langs een spectrum van zwart (geen toon) tot wit (hoogste toon). Dit verschilt van verzadiging omdat we niet bezig zijn met het toevoegen / aftrekken van meer van de basistint, maar in plaats daarvan werken met het toevoegen van waarden van zwart of wit in een kleur.
Als voorbeeld vind je meer toon in een fel geel of rood dan bij marineblauw. Door elk van deze kleuren voor te stellen, kunt u zien hoe een helder zonnebloemgeel rijker is in zijn oorspronkelijke tint (primair geel) in vergelijking met marineblauw, die dieper en donkerder is dan de originele tint (primair blauw).
Tinten en tinten zijn tegenpolen van elkaar en passen in tinten. Shades worden gemaakt door een tint te nemen en puur zwart toe te voegen om een nieuwe diepere kleur te creëren. Tinten zijn vergelijkbaar, behalve dat u puur wit toevoegt om een nieuwe kleur te creëren. Veel ontwerpers verwarren deze termen en beschouwen ze als hetzelfde als het lichter / donkerder maken van een set kleuren.
Het belangrijkste verschil dat we hier zien, is het creëren van volledig unieke kleurensets. Pure tinten met een toevoeging van witte tinten kunnen bijvoorbeeld kleuren creëren die pastelkleuren worden genoemd. Deze worden vaak gebruikt om vrouwelijkheid en zachtheid toe te voegen aan een kleurenschema (je vindt vaak pastelkleuren op kinderspeelgoed en babywebsites).
Relaties voor kleurentheorie
De wetenschap achter kleurrelaties is direct verbonden met het kleurenwiel. Ik weet zeker dat de meesten van ons zich dit kunnen herinneren in de kunstles van de middelbare school, maar hebben het sindsdien opzij geschoven. De relaties die worden gedemonstreerd in een kleurenwiel zijn eigenlijk erg belangrijk als het gaat om het ontwerpen van schema's.
Kleuren kunnen worden onderverdeeld in 3 met groepen van primair, secundair en tertiair. Primaire kleuren bestaan uit rood, blauw en geel. Dit zijn de 3 meest basale kleuren die kunnen worden gecombineerd om (vrij letterlijk) elke andere kleur in ons spectrum te creëren. Wanneer je deze kleuren met elkaar mengt, krijg je onze set secundaire kleuren. Deze zijn namelijk oranje, groen en paars.
Tertiaire kleuren worden gemaakt door primaire en secundaire kleuren met elkaar te mengen om geheel nieuwe sets te creëren. Een voorbeeld is oranje creëren door rood en geel samen te combineren. Je kunt ook echt unieke mixen krijgen, zoals off-color blauwgroen of diepbruin.
Naast relaties voor het vormen van kleuren, kunnen we ze ook groeperen in plaatsingen op basis van hun emotionele banden. Groepen kleuren zijn hiervoor onderverdeeld in 3 vergelijkbare categorieën: warm, koel en neutraal.
Zoals je zeker kunt raden, bevatten warme kleuren alle vurige prikkelbare tinten. Deze roepen warmte en energie op en zijn te vinden aan de bovenkant van elk kleurenwiel. De meest prominente voorbeelden zijn rood, geel en oranje.
Koele kleuren zijn precies het tegenovergestelde. Deze roepen een ontspannen relatie op en bevorderen gemak, kalmte en losgemaakte spanning. Voorbeelden hier zijn blauw, groen en paars.
Neutralen zijn niet-emotionele kleuren die worden gebruikt om in kleurverschillen te passen. Ze zijn bezet met tinten zwart, wit, grijs en soms diepbruin. Hoewel deze vormen van kleuren geen enkel gevoel van emotionele verbondenheid oproepen, kunnen ze nuttig zijn om elementen op een pagina of sectie af te bakenen. Gewoonlijk gebruiken we neutrale kleuren voor onze alinea's en pagina-inhoud.
Kleurentheorie in de praktijk
Het hele punt van het gebruik van kleurentheorie is om een reeks emoties op te roepen uit elke set potentiële kleuren. Het ontwikkelen van een schema kan in het begin moeilijk zijn, maar het is een belangrijk onderdeel van het ontwerpproces (dit geldt vooral voor webdesign en brandingontwerp).
Velen zullen beweren dat kleuren geen enkele mentale barrière doordringen en emoties overbrengen. Dit blijkt vals te zijn op de meeste accounts en bij correct gebruik kunnen bepaalde kleurenschema's uw website-interface helpen met meer aanmeldingen en bestellingen.
Over het algemeen zorgen warmere kleuren voor een gevoel van geluk en energie. Deze kleuren worden vaak gebruikt om een oproep tot actie voor uw bezoekers weer te geven. U kunt een gevoel van opwinding en zintuiglijke vereisten schenken door warmere kleuren te plaatsen rond regio's waar u van bezoekers verwacht dat ze interactie hebben.
Koelere kleuren doen denken aan rust en gelijkenis. Vaak worden coolere schema's gebruikt op blogs of digitale bedrijven om de ogen van hun lezers te verzachten en hen langer op hun pagina te laten "hangen". Diepe blues en paars houden emoties op hun gemak en stellen een soort passiviteit vast als het gaat om het absorberen van inhoud.
Je zult ook merken dat coole kleuren potentiële kracht en autoriteit vertegenwoordigen. U zult deze kleuren op de voorgrond zien bij veel bedrijven en banken om de betrouwbaarheid van hun klanten te bevorderen. Zowel Microsoft als Blackberry gebruiken bijvoorbeeld diepe blues en greens om een kalm, respectabel, bedrijfsgevoel op hun pagina's te behouden.
Gevolgtrekking
Dit zijn slechts enkele van de concepten die nuttig zijn voor ontwerpers als het gaat om kleurentheorie. Kleuren zijn overal en bij correct gebruik kunnen ze elke vorm van emotie of actie van uw bezoekers promoten. Er zijn veel artikelen over het web die betrekking hebben op kleurentheorie en kleurbeheer. Check Google als je geïnteresseerd bent om dieper in de wetenschap te duiken.
Houd er rekening mee dat kleuren een belangrijk onderdeel kunnen zijn van het ontwerpwerk, maar dat ze niet de enige sleutel zijn tot een perfecte lay-out. Kleurentheorie is slechts een hulpmiddel in het gamma van talloze tools die we als webdesigners gebruiken. Het doorbreken van de norm en spelen met nieuwe regels voor kleur kan je alleen maar helpen groeien als zowel een digitale als relationele moderne artiest.
